Noch ien stapke mei de pion en do hast it spultsje Mens erger je niet wûn! Wylst sels bliid de hannen yn ’e loft stekst, sjochst oan tafel twa lilke bern sitten. De âldste rint stampfuotsjend de keamer út en de jongste smyt frustrearre syn piontsjes op de grûn. Einiget spultsjedwaan by jim thús ek altyd sa? Efkes trochlêze, want Annetol Griskov fan de Spellekijn jout dy graach 5 tips om fan spultsjedwaan in feestje te meitsjen.

Ast spultsjewinkel De Spellekijn yn Ljouwert binnenkomst, stapst yn in wier spultsjeparadys. Wêr’tst ek sjochst: oeral hingje, lizze of stean spultsjes. Eigener Annetol Griskov helpt dy graach om in passend spultsje te finen. En dat is mar goed ek, want kinst kieze út mear as tsientûzen stiks. ‘Om het juiste spel voor jouw kind te vinden en dat met plezier te spelen, hebben wij het spellenpaleis bedacht,’ fertelt Annetol. ‘Dat zijn een aantal handige basisregels om van ieder spel een feestje te maken.’

It spultsjepaleis

Krekt as in echt paleis hat it spultsjepaleis in stevich fûnemint nedich. ‘Als ouder vorm jij het fundament,’ leit Annetol út. ‘Jij bent de spelleider, dus is het van groot belang dat je het spel zelf leuk vindt. Meestal zien we ouders of grootouders de winkel binnenkomen met een briefje met daarop de naam van een spelletje dat ze graag voor hun kind of kleinkind willen kopen. Vaak is dat een spel dat kinderen op de reclame hebben gezien. Ons advies is altijd: koop nooit een spel dat op tv wordt aangeprezen. Koop altijd een spel dat je zélf leuk vindt om te spelen.’

Spanningsbôge

Op dat fûnemint fan it spultsjepaleis stean fjouwer pylders. De earste is de spanningsbôge fan dyn bern. ‘Een spel dat te lang duurt, is de grootste spelbreker,’ wit Annetol. ‘Veel ouders verwachten dat hun kind makkelijk een half uur een spelletje kan doen. Zo lang zitten ze immers ook voor de tv of achter de computer. Maar een bordspel vraagt om veel meer concentratie. Bij een kind van twee is die spanningsboog hooguit twee minuten. Hoe ouder ze worden, hoe langer de spanningsboog wordt. Maar vaak is de kriebel in de kont bij een kind sterker dan de wil om het spel af te maken.’

Spulregels

De twadde pylder is de kompleksiteit fan it spultsje. ‘Bij een spelletje memory zijn er heel weinig spelregels, maar bij een potje pesten moet een kind veel meer regels onthouden,’ jout Annetol as foarbyld. ‘Begin daarom bij jonge kinderen met spelletjes met maar één regel. Hoe ouder een kind wordt, hoe meer regels je kunt toevoegen.’

Taktyk en motoryk

De tredde pylder is taktyk: de keunst om foarút te sjen. ‘Tactiek is een kwestie van veel oefenen,’ leit Annetol út. ‘Je moet als kind begrijpen wat er gebeurt wanneer je een bepaalde keuze maakt. Neem als voorbeeld dammen, waarbij je soms een damsteen opoffert om daarna je slag te slaan.’ De fjirde en lêste pylder is motoryk. Annetol: ‘Vergis je niet, het verzetten van een pionnetje op een speelbord is voor kleine kinderen al een hele uitdaging. Wanneer je iedere keer het bord aanstoot of je pionnetje laat vallen, zorgt dat voor frustratie. Houd dus ook rekening met de motorische vaardigheden van je kind.’

In goeie ferliezer

Ta beslút it dak fan it spultsjepaleis. ‘Dat dak moet er natuurlijk af,’ laket Annetol. ‘Wanneer een kind wint, mag dat gevierd worden. En verlies mag je betreuren. Maar anders dan bij motoriek, tactiek en spelregels is tegen je verlies kunnen geen kwestie van oefening baart kunst. Niemand kan tegen z’n verlies. Willen winnen zit nu eenmaal in onze genen. Bij het ene kind wat sterker dan bij het andere, maar wie meedoet aan een spel wil uiteindelijk winnen. Wat wel helpt om een betere verliezer te zijn? Bij ons thuis hebben we een gouden regel: de winnaar ruimt het spel op. Dat werkt altijd!’

De 5 gouden regels fan Annetol

1. Keapje gjin spultsje út de reklame, mar sykje in spultsje datsto sels leuk fynst om te dwaan.

2. Sykje in spultsje dêr’t dyn bern goed yn is. Brûk in spultsje net om skoallesaken te oefenjen, lykas lêzen of rekkenjen.

3. Kies foar in spultsje datst mei syn allen dwaan kinst, wêrby’t gjin winner is: de saneamde ‘koöperative’ spultsjes.

4. Hâld de tiid yn de gaten en hâld earder op as in spultsje langer duorret as tocht.

5. En as lêste: in dobbelstien smytst net, mar rôlest. Hiel wichtich as basis foar in goed spultsje.

Ut: heit & mem nr. 2 2021