heit&mem

Twee- of meertalig opvoeden

Is het een uitzondering om twee- of meer talen te spreken? Juist niet! Alleen al in Europa wonen meer dan 50 miljoen mensen die meer dan één taal spreken. Taal is mooi en bijzonder. Wat zijn de voordelen? Of zitten er ook nadelen aan? Hoe gaan mensen thuis en op school om met meertaligheid? Deze pagina is bedoeld om meer tips en achtergrondinformatie te geven over deze zaken. 

A young language master boy knows how to say hello in many different languages. All languages and cultures are beautiful.

Horizontal vector illustration is showing a thinking person. The man silhouette is placed into the centre of the illustration. All around silhouette there are different elements which are showing different processes and approaches while solving a problem. We can see the electric bulb a metaphor/symbol for new idea; puzzles for looking the right parts; ladders for improvement; gears and wheels for thinking; speech bubbles for different thoughts/ideas; arrows for directions of thinking; question mark for questioning and self verification; connectors for integration, water pipe for knowledge ect.  We can also see the mathematical sign for eternity or infinity, in this case a metaphor for something that seems like it will go on for forever. Illustration is vibrant and eye catching and also nicely layered.

Over taalverwerving, tweetaligheid en meertaligheid
Er is nog weleens verwarring over de begrippen tweetaligheid, meertaligheid en taalverwerving.
Dit artikel geeft uitleg hierover.
iStock_000003470902XSmall  De meestgestelde vragen over meertalig opvoeden
Meertalig opvoeden. Hoe doe je dat? Hier de meestgestelde vragen mét antwoorden voor je op een rijtje.

 De voordelen van twee- en meertaligheid op een rijtje:

  • Tweetalige kinderen zijn taalgevoeliger, ze leren sneller een derde, vierde of vijfde taal.
  • Meertalige kinderen hebben een groter werkgeheugen.
  • Meertalige kinderen kunnen zich gemakkelijker focussen en concentreren, omdat ze van jongs af aan gewend zijn om te schakelen tussen verschillende talen.
  • Meertalige kinderen leren sneller technisch lezen. Ze weten sneller welke letter bij welke klank hoort en plakken de letters sneller aan elkaar tot woorden. 
  • Mensen die meerdere talen spreken, zijn in het voordeel bij het zoeken naar een baan.
  • Mensen die hun leven lang regelmatig twee of meer talen gebruiken, krijgen later minder snel last van dementie. 
  • Meertalige kinderen hebben al jong door dat taal een verzameling afspraken is. 

Waar moet je rekening mee houden bij twee- en meertalig opvoeden? 

  • Help het kind het leren scheiden van de talen.
  • Het kind vermengt talen met elkaar door de woorden of zinsbouw van de verschillende talen door elkaar te halen. 
  • Het kind heeft (tijdelijk) in één van beide talen een lager niveau dan eentalige leeftijdsgenoten.
  • Het kind maakt een stille periode mee. 

Wanneer moet je je bij een twee- en meertalige opvoeding zorgen gaan maken?

  • Als het kind agressief of juist teruggetrokken gedrag vertoont en je het vermoeden hebt dat het kind zich onvoldoende uit kan drukken.
  • Als het kind niet lijkt te luisteren naar opdrachten en vragen.
  • Als er geen vooruitgang zit in de ontwikkeling van de moedertaal en/of tweede taal.
  • Als het kind ook de moedertaal niet goed lijkt te beheersen.

Bron: Talen kleuren je leven! (voor ouders en opvoeders, voor beroepskrachten

Side view portrait woman talking with alphabet letters in her head and coming out of her open mouth isolated grey wall background. Human face expressions, emotions. Communication, intelligence concept

Artikelen over meertaligheid
Op heit&mem is heel veel te vinden over meertaligheid. Hier een overzicht met alle artikelen over dit onderwerp. 

Thank You Word Cloud printed on colorful  paper different languages

Meertaligheid in het dagelijks leven
Als ouder kies je er bewust voor om je kinderen wel of niet meertalig op te voeden. Dit artikel geeft tips voor hoe je dit thuis het best aan kunt pakken. 

Woman hand on the opened book

Boeken over meertaligheid
Fryslân is een tweetalige provincie. Het kan zijn dat de ene ouder Fries is en de andere Nederlands of dat beide ouders een andere taal spreken en toch het Fries bij willen brengen. Daarom hier een overzicht met boeken die gaan over dit onderwerp.
istock_90217681_medium

Meertalige kinderboeken
Als ouder met jonge kinderen ontkom je er niet aan; voorlezen. Kinderen leren een taal beter als er voorgelezen wordt. Daarom een overzicht met meertalige kinderboeken om gezellig samen te lezen en te leren!

pjut op tablet

Fryske apps
Der komme hieltyd mear apps by, gelokkich ék Fryske! Wy sette se allegear foar jim op in rychje.

 

Animaasjes oer meartalich grutbringen

 

 

 

 

 

 

Op de DVD Talen kleurje dyn libben! vertellen ouders over hoe zij thuis met taal omgaan. Een deskundige komt aan het woord en geeft belangrijke achtergrondinformatie over meertalig opvoeden. 

 

 

Spreken jullie allebei Fries?

Shot of a smiling family of four eating breakfast together in their kitchenDan is het prima om beide Fries te spreken tegen jullie kinderen. Door het aanbod van het Nederlands in de omgeving en op school worden Friestalige kinderen snel vloeiend meertalig. Als de basis in de moedertaal is gelegd, ontwikkelt de tweede taal zich beter. Wanneer Friestalige kinderen 3,5 jaar oud zijn, gaan ze oefenen met de Nederlandse taal. Als een kind 4 of 5 jaar oud is spreekt hij vloeiend Nederlands en Fries. Tot 6 jaar kan de woordenschat in het Fries nog iets groter zijn, maar dat verdwijnt als kinderen leren lezen en schrijven. Door de dominante aanbod van het Nederlands is het goed om te kiezen voor een Friestalige kinderopvang en een drietalige basisschool, waar het Fries ook centraal staat.  

Spreek jij Nederlands en je partner Fries?

Shot of a family of four sitting together on their living room sofaDan is het prachtig om elk de eigen taal door te geven aan de kinderen. Dit is niet verwarrend voor kinderen en zal niet leiden tot een taalachterstand. In tweetalige situaties is het wel belangrijk dat beide talen ook buitenshuis voldoende aan bod komen. Als er thuis Fries en Nederlands wordt gesproken, kan je kind beide talen vanaf het begin goed verstaan. Kinderen die twee talen spreken kunnen iets later beginnen met praten. Dit trekt later bij en heeft geen negatief effect.

Spreken jij en je partner allebei Nederlands of een andere taal?

A multi-ethnic group of elementary age students are sitting at their desks working on an assignment. Their teacher is sitting with them and is answering any questions they have.Tweetalig opgroeien is leuk en leerzaam voor alle kinderen. Als jullie zelf niet Fries spreken, kun je toch je kind laten profiteren van de voordelen van een meertalige start. Als er in de omgeving voldoende Fries wordt gesproken, leren kinderen dit snel te verstaan. Voor het echte spreken van het Fries hebben kinderen meer tijd nodig. Kies dus ook voor een basisschool waar het Fries een belangrijke plek heeft. Ook kun je aan mensen in de omgeving vragen om consequent Fries tegen jullie te spreken. 

Bron: Talen kleuren je leven!

Online is er veel te lezen over taal, twee- en meertalig opvoeden. Hieronder een selectie van websites, artikelen en blogs over dit onderwerp.

Websites Artikelen Blogs
www.kindentaal.nl www.jmouders.nl www.lacasademaaike.nl
www.3ts.nl www.klasse.be www.mamazoektuit.nl
www.tomke.nl www.jgzzhw.nl www.beineffable.com
www.sfbo.nl www.opvoeden.nl www.mamtothemax.nl
www.taalgroeimeter.nl www.taaluniebericht.org www.trendymommy.nl
www.afuk.nl www.taalcanon.nl www.lifesabout.nl
www.gamefrysk.nl www.nemokennislink.nl www.famme.nl
www.ontdekdebieb.nl www.oudersvannu.nl  
www.meertalig.nl www.gezondheidenco.nl  
www.sfbo.nl www.newscientist.nl  
www.tweetaligekids.nl www.nemokennislink.nl  
www.taalgroeiboekje.nl www.moeders.nu  
  www.jongerein.fnp  
  www.ggdfryslan.nl  
  www.libelle.nl  
  www.friesland.pvda.nl  
  www.opuspleats.nl  
  www.vng.nl  
  www.ggdfryslan.nl  
  www.psychologiemagazine.nl  
  www.nrc.nl  

Er is genoeg geschreven en onderzocht over het onderwerp twee- en meertaligheid. Hieronder staat een overzicht van PDF’s van folders, brochures en verslagen over dit onderwerp.

talen-kleuren-je-leven Talen kleuren je leven! (informatie voor beroepskrachten)
talen-kleuren-je-leven-1 Talen kleuren je leven! (informatie voor ouders en opvoeders)
De De kennis van aankomende docenten over meertaligheid
folder_meertaligheid_2009_website-1 Meertaligheid en de taalontwikkeling van kinderen
9789461643599-1 Meertalig opvoeden 
newscientist_march2015-1 NewScientist
samenvatting-vervolgonderzoek-taaloverdracht-1 De overdracht van het Fries in Friestalige en tweetalige gezinnen
1-1-meertaligheid-1 Meertaligheid; Prima uitgangspunt voor meer taligheid

Een onderzoek naar de factoren van meertaligheid

Welke factoren dragen bij aan een succesvolle meertalige ontwikkeling in de voor- en vroegschoolse periode?
vervolgonderzoek-taaltaske-2014-webeditie-1 Taaltaske; Uitkomsten eerste vervolgonderzoek
8440_V01_fc.pdf Tweetalig onderwijs

 

In de Taalgroeimeter wordt de taalontwikkeling van kinderen beschreven in vier verschillende gezinssituaties. Voor Nederlandstalige, Friestalige, Nederlands- en Friestalige en anderstalige gezinnen. Hij is gratis te bestellen in de webshop van de Afûk. Meer informatie en tips vind je op www.taalgroeimeter.nl

nederlandstalige frysktalige-gesinnen
ien-alder-frysk anderstalige

 

De folder Talen kleuren je leven! is ook gratis te bestellen in de webshop van de Afûk. 

talen-kleuren-je-leven-1