Over taalverwerving, tweetaligheid en meertaligheid Er is nog weleens verwarring over de begrippen tweetaligheid, meertaligheid en taalverwerving. Dit artikel geeft uitleg hierover.
	De meestgestelde vragen over meertalig opvoeden Meertalig opvoeden. Hoe doe je dat? Hier de meestgestelde vragen mét antwoorden voor je op een rijtje.

 De voordelen van twee- en meertaligheid op een rijtje:

• Tweetalige kinderen zijn taalgevoeliger, ze leren sneller een derde, vierde of vijfde taal.
• Meertalige kinderen hebben een groter werkgeheugen.
• Meertalige kinderen kunnen zich gemakkelijker focussen en concentreren, omdat ze van jongs af aan gewend zijn om te schakelen tussen verschillende talen.
• Meertalige kinderen leren sneller technisch lezen. Ze weten sneller welke letter bij welke klank hoort en plakken de letters sneller aan elkaar tot woorden. 
• Mensen die meerdere talen spreken, zijn in het voordeel bij het zoeken naar een baan.
• Mensen die hun leven lang regelmatig twee of meer talen gebruiken, krijgen later minder snel last van dementie. 
• Meertalige kinderen hebben al jong door dat taal een verzameling afspraken is. 

Waar moet je rekening mee houden bij twee- en meertalig opvoeden? 

• Help het kind het leren scheiden van de talen.
• Het kind vermengt talen met elkaar door de woorden of zinsbouw van de verschillende talen door elkaar te halen. 
• Het kind heeft (tijdelijk) in één van beide talen een lager niveau dan eentalige leeftijdsgenoten.
• Het kind maakt een stille periode mee. 

Wanneer moet je je bij een twee- en meertalige opvoeding zorgen gaan maken?

• Als het kind agressief of juist teruggetrokken gedrag vertoont en je het vermoeden hebt dat het kind zich onvoldoende uit kan drukken.
• Als het kind niet lijkt te luisteren naar opdrachten en vragen.
• Als er geen vooruitgang zit in de ontwikkeling van de moedertaal en/of tweede taal.
• Als het kind ook de moedertaal niet goed lijkt te beheersen.

Bron: Talen kleuren je leven! (voor ouders en opvoeders, voor beroepskrachten) 

	Boeken over meertaligheid Fryslân is een tweetalige provincie. Het kan zijn dat de ene ouder Fries is en de andere Nederlands of dat beide ouders een andere taal spreken en toch het Fries bij willen brengen. Daarom hier een overzicht met boeken die gaan over dit onderwerp.
	Meertalige kinderboeken Als ouder met jonge kinderen ontkom je er niet aan; voorlezen. Kinderen leren een taal beter als er voorgelezen wordt. Daarom een overzicht met meertalige kinderboeken om gezellig samen te lezen en te leren!
	Fryske apps Der komme hieltyd mear apps by, gelokkich ék Fryske! Wy sette se allegear foar jim op in rychje.

Animaasjes oer meartalich grutbringen

Op de DVD Talen kleurje dyn libben! vertellen ouders over hoe zij thuis met taal omgaan. Een deskundige komt aan het woord en geeft belangrijke achtergrondinformatie over meertalig opvoeden. 

Spreken jullie allebei Fries?

Dan is het prima om beide Fries te spreken tegen jullie kinderen. Door het aanbod van het Nederlands in de omgeving en op school worden Friestalige kinderen snel vloeiend meertalig. Als de basis in de moedertaal is gelegd, ontwikkelt de tweede taal zich beter. Wanneer Friestalige kinderen 3,5 jaar oud zijn, gaan ze oefenen met de Nederlandse taal. Als een kind 4 of 5 jaar oud is spreekt hij vloeiend Nederlands en Fries. Tot 6 jaar kan de woordenschat in het Fries nog iets groter zijn, maar dat verdwijnt als kinderen leren lezen en schrijven. Door de dominante aanbod van het Nederlands is het goed om te kiezen voor een Friestalige kinderopvang en een drietalige basisschool, waar het Fries ook centraal staat.  

Spreek jij Nederlands en je partner Fries?

Dan is het prachtig om elk de eigen taal door te geven aan de kinderen. Dit is niet verwarrend voor kinderen en zal niet leiden tot een taalachterstand. In tweetalige situaties is het wel belangrijk dat beide talen ook buitenshuis voldoende aan bod komen. Als er thuis Fries en Nederlands wordt gesproken, kan je kind beide talen vanaf het begin goed verstaan. Kinderen die twee talen spreken kunnen iets later beginnen met praten. Dit trekt later bij en heeft geen negatief effect.

Spreken jij en je partner allebei Nederlands of een andere taal?

Tweetalig opgroeien is leuk en leerzaam voor alle kinderen. Als jullie zelf niet Fries spreken, kun je toch je kind laten profiteren van de voordelen van een meertalige start. Als er in de omgeving voldoende Fries wordt gesproken, leren kinderen dit snel te verstaan. Voor het echte spreken van het Fries hebben kinderen meer tijd nodig. Kies dus ook voor een basisschool waar het Fries een belangrijke plek heeft. Ook kun je aan mensen in de omgeving vragen om consequent Fries tegen jullie te spreken. 

Bron: Talen kleuren je leven!

Online is er veel te lezen over taal, twee- en meertalig opvoeden. Hieronder een selectie van websites, artikelen en blogs over dit onderwerp.

Er is genoeg geschreven en onderzocht over het onderwerp twee- en meertaligheid. Hieronder staat een overzicht van PDF’s van folders, brochures en verslagen over dit onderwerp.

	Talen kleuren je leven! (informatie voor beroepskrachten)
	Talen kleuren je leven! (informatie voor ouders en opvoeders)
	De kennis van aankomende docenten over meertaligheid
	Meertaligheid en de taalontwikkeling van kinderen
	Meertalig opvoeden
	NewScientist
	De overdracht van het Fries in Friestalige en tweetalige gezinnen
	Meertaligheid; Prima uitgangspunt voor meer taligheid
	Welke factoren dragen bij aan een succesvolle meertalige ontwikkeling in de voor- en vroegschoolse periode?
	Taaltaske; Uitkomsten eerste vervolgonderzoek
	Tweetalig onderwijs

In de Taalgroeimeter wordt de taalontwikkeling van kinderen beschreven in vier verschillende gezinssituaties. Voor Nederlandstalige, Friestalige, Nederlands- en Friestalige en anderstalige gezinnen. Hij is gratis te bestellen in de webshop van de Afûk. Meer informatie en tips vind je op www.taalgroeimeter.nl

De folder Talen kleuren je leven! is ook gratis te bestellen in de webshop van de Afûk.