Pieter: ‘Het ergste van alles vond ik om het verdriet te zien bij Karolien en bij onze andere zoon Remco (nu 14). Die was stapelgek op zijn kleine broertje maar lange tijd wisten we niet of Dennis het zou redden. Ik voelde me zó machteloos. Ik wilde er voor Karolien en Remco zijn maar ik had ook mijn eigen zorgen en verdriet. Maar ja, stoere mannen huilen niet, hè.’

Gespannen

Onderhoudstimmerman Pieter kreeg alle medewerking van zijn baas en kon dertien weken van zijn werk thuisblijven. ‘Toen ik daarna weer aan de slag ging, voelde ik me, door de aanhoudende problemen met Dennis, nog lang niet goed. Ik was gespannen, kreeg woede-aanvallen en moest soms huilen. Ook op het werk, maar dat probeerde ik voor mijn collega’s te verbergen. Toen we een jaar verder waren, ging het echt niet meer. De kinderarts van Dennis, Nathalie de Vries in het MCL, oordeelde, in samenspraak met mijn huisarts, dat er met spoed iets moest gebeuren. Want ik bleek een stevige depressie te hebben.’

Pieter kreeg antidepressiva, die hij na anderhalf jaar kon afbouwen. Nu voelt hij zich weer prima, blij dat deze donkere periode achter hem ligt. ‘Omdat je na een depressie meer kans hebt op herhaling moet ik goed om mezelf denken. Ik mag niet te veel hooi op mijn vork nemen. En Dennis? Zijn longen worden naarmate hij ouder wordt steeds sterker. Het gaat nu redelijk goed met hem.’

Bij mannen zijn er veel verschillende oorzaken voor het ontstaan van een PND

Nauwelijks serieus

Pieter is niet de enige vader met een depressie na de geboorte van zijn kind. Het probleem doet zich voor bij 1 op de 10 jonge vaders, melden onderzoekers van de universiteit van Oxford. Ook Amerikaanse wetenschappers komen met deze uitkomsten. Toch worden depressieve klachten bij jonge vaders nauwelijks serieus genomen. De man heeft de baby toch niet negen maanden gedragen? Zijn lijf is toch niet blootgesteld aan veranderingen en ingrepen, zo is de algemene opvatting.

‘Bij mannen zijn er veel verschillende oorzaken voor het ontstaan van een PND’, zegt kinderarts  Nathalie de Vries. ‘Soms is er een gevoeligheid aanwezig in de genen. Bezorgdheid over de nieuwe verantwoordelijkheid en de nieuwe rol in het leven, angst over verlies van vrijheid, zorg over werk en financiën… er kan van alles meespelen. En ook – zoals bij Pieter de Haan – kan zorg over de gezondheid van het kindje zwaar wegen. Vaak is het een combinatie van verschillende factoren.’

Meer aandacht

Zij pleit voor meer aandacht voor vaders na de geboorte. Huisartsen en consultatiebureau-artsen zouden hier alerter op moeten zijn, door niet alleen aan de moeder maar ook aan de vader regelmatig te vragen hoe hij zich voelt. ‘PND bij jonge vaders is een serieus probleem dat nog onvoldoende wordt onderkend.’

Een PND wordt in de meeste gevallen zichtbaar in de periode tussen drie en zes maanden na de bevalling. De vader wordt somber, prikkelbaar, lusteloos, moe en hij slaapt slecht. En wie slecht slaapt, komt al snel in een vicieuze cirkel terecht. ‘Het is van belang tijdig een diagnose te stellen als de jonge vader dergelijke klachten heeft. Oók voor de effecten op lange termijn voor het kind. Een kind van een vader met PND kan namelijk gedragsproblemen krijgen. Onderzoek bij drie- en zevenjarige kinderen heeft dit al uitgewezen.’

Kortom, net als de kersverse moeder heeft ook de vader behoefte aan steun, aanmoediging, geruststelling en een plek om zich te uiten. De mannen zelf zouden eerder hulp moeten vragen bij emotionele klachten na de bevalling. Nathalie de Vries: ‘Wees alert, het is hoog tijd voor erkenning van dit probleem.’

Ut Heit & Mem nr. 3 – 2010
Tekst: Aukje Mulder