Heldin, dapper, krijgster, strijdster: dat is de betekenis van de naam Hilde. Als íemand die naam toekomt, is het Hilde Bijma uit Joure, vernoemd naar haar beppe Hiltje. Dochter van Rienk Bijma (1984) en Coriene de Boer (1987), zusje van Doety (2014). Op 3 december 2018 wordt Hilde na een draagtijd van 32 weken geboren in het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht. Twee dagen later ondergaat ze al een zware operatie aan haar slokdarm. Nog eens tien dagen later wordt haar buikje opengemaakt om de twaalfvingerige darm te verbinden aan de dunne darm. Hoe blij kun je zijn met de eerste poepluier? De verpleegkundigen delen die vreugde met Rienk en Coriene, nadat Hilde haar eerste moedermelk heeft gedronken en daarna goed poept. Het ultieme bewijs: de operaties zijn geslaagd! Nu mag ze herstellen in de couveuse en in de armen van haar ouders.

Op 31 december schrijft Coriene in het couveuseboekje: ‘Lieve schat, je boekje is alweer volgeschreven. We gaan nu deel twee voor jou maken.’ Maar deel twee blijft uit. Op Oudjaarsdag daalt de hartslag van Hilde. Met man en macht is het specialistisch team met het kleine baby’tje bezig. De artsen staan voor een raadsel; het ging zo goed met haar! Drie uur en twaalf minuten nadat het nieuwe jaar is begonnen, blaast Hilde op de borst van haar moeder haar laatste adem uit. Ze ligt bij haar ouders, die alleen maar vol ongeloof kijken naar hun kindje dat ineens niet meer leeft.

Samen naar huis

‘We hawwe har dêrnei noch yn in badsje wosken’, vertelt Coriene. ‘Dat wie foar it earst, sûnder triedden en buiskes.’ De hele maand ervoor brachten de ouders in het Ronald McDonald Huis door en ook deze nacht zijn ze daar, maar Coriene is wakker en wil weten waar haar meisje is. ‘Wat dogge se eins mei har? Ik wist it net. Ik koe net sliepe en haw it frege. Se lei op ’e stiltekeamer neist de ferloskeamer, yn in friezerke. Ik woe har sels ophelje dêr en haw har de oare deis sels út it laad helle.’ Het duurt dan nog een dag voor ze naar huis kunnen, omdat de kinderpatholoog niet ter plaatse is. Er moet nog sectie verricht worden om de oorzaak van Hilde’s plotselinge dood te kunnen achterhalen. Dat onderzoek zal nog maanden in beslag nemen. 

Daarna staan de ouders voor de vraag hoe ze Hilde mee naar huis nemen. Het kinderziekenhuis heeft speciale rieten mandjes voor premature baby’s, maar daar past Hilde niet in. MaxiCosi dan maar? Ondanks dat het ziekenhuis regelt dat ze via de ambulanceuitgang naar buiten kunnen, lopen ze in de hal toch nog tegen een vader aan waarvan het kindje op dezelfde afdeling lag. ‘Ah! Mag ze mee naar huis?!’, vraagt hij, terwijl hij verheugd naar de MaxiCosi kijkt. Rienk en Coriene slikken. ‘Ja, dan moatst dus lûdop sizze dat dyn berntsje net mear libbet.’

Kinderkamer

Terug naar de Jouwer. Rienk kan de rit wel dromen, zo vaak is hij op en neer geweest de afgelopen maand. Het leven met Doety ging natuurlijk gewoon door. Naar school, Sinterklaas vieren en op vrije dagen ging ze mee naar Utrecht. Nu rijden ze met de kleine Hilde door de polder naar huis. Thuis. Waar de kinderkamer op haar wacht. Thuis. Waar de familie de organisatiemolen al is ingedoken, want binnen een week na het overlijden moet Hilde begraven worden. De ouders zijn verdoofd. Rienk: ‘Wy wisten oan ’e foarkant net oft we fan achteren libben. Wy hiene gjin idee wat we dwaan moasten.’

Het is dus fijn dat Coriene’s vader bijvoorbeeld al een koelplaat heeft geregeld, zodat Hilde gewoon in haar bedje op haar eigen kamer kan liggen. Hetzelfde geldt voor de overlijdensverzekering die hij bij de geboorte al afsloot voor Hilde. Normaal gesproken misschien niet het eerste waar iemand aan denkt, maar als bestuurslid van zo’n vereniging weet hij hoe belangrijk dat is. Rienk en Coriene ontvangen daardoor een paar honderd euro vergoeding, maar dat is slechts een klein deel van wat de begrafenis kost. Het laten luiden van de kerkklokken, de huur van de kerk en het gebouwtje ernaast, de bode, het graf, het delven van het graf, de rouwkransen … Er is zo veel te regelen, en dus ook: zo veel te betalen.

Regelwerk

Woensdagavond laat komen de ouders pas thuis en zaterdag is de begrafenis. Coriene’s zwager heeft daarom alvast maar een kaart ontworpen. Omdat alles zo snel moet, versturen ze de kaarten noodgedwongen via WhatsApp en mail. Ondertussen timmert Rienk’s heit een klein kistje voor zijn pakesizzer dy’t nea pake sizze sil. Rienk’s mem maakt de binnenkant mooi. Samen met Doety drukken Rienk en Coriene met verf een laatste kleurrijke handdruk op het dekseltje. Donderdags komt een fotograaf van Stichting Make a Memory langs om foto’s te maken van het gezin van vier. Coriene: ‘Se hienen yn it sikehûs sein dat it echt hiel belangryk is om dat te dwaan.’ Het zijn mooie subtiele zwart-witbeelden, die de herinnering aan Hilde levend houden. Al zal dat in de harten van Rienk en Coriene nooit anders zijn.

Kolven

In al die dagen blijft Coriene kolven … want als je moeder bent geworden, dan dient de melk zich vanzelf aan, ook al leeft je kind niet meer. ‘Ik hie yn it sikehûs noch frege oft ik myn molke donearje koe. De hiele kuolkast fan it Ronald McDonald Hûs stie fol mei myn molke. Liters!’ In Amsterdam is een organisatie waar je melk kunt doneren (Nederlandse Moedermelkbank, red.), maar de ouders van Hilde komen in zo’n ongelooflijke achtbaan terecht, dat de melk van Coriene uiteindelijk ongebruikt blijft.  

Afscheid

Het is nog een hele toer om binnen twee dagen een dominee te vinden die een dienst en liturgie kan voorbereiden. Een nicht van memmekant biedt aan de kerkdienst te leiden. Rienk: ‘We hawwe sa’n soad oan ’e famylje hân, echt, wy hiene dat sels allegear noait betinke kinnen.’ Wat ze ook niet hadden kunnen bedenken, is dat Rienk de dag voor de begrafenis in allerijl nog een keer de rit naar Utrecht moet maken. Het blijkt dat de overlijdensakte die in het ziekenhuis werd getekend, niet rechtsgeldig is. Zo’n akte moet afgegeven worden door de gemeente waar de persoon is overleden. Rienk staat vergeefs aan de balie van het gemeentehuis in Joure; daar kunnen ze hem niet verder helpen. Hij moet die A6 nog een keer op en neer, terwijl Coriene thuis de kerkdienst doorneemt met de dominee. 

Rienk: ‘Dy freeds hawwe wy yn ’e nacht sels noch de muzyk byelkoar socht.’ En zo klinkt bij het afscheid ‘Fix you’ van Coldplay en ‘Somewhere over the rainbow’, bij wijze van laatste groet aan de kleine engel Hilde. Ze brengen haar naar de begraafplaats Westermeer in Joure, op een plekje dat speciaal is ingericht voor kinderen. Achter het graf van Hilde brandt een kaarsje voor een overleden jongetje. Rienk en Coriene kijken elkaar aan: ‘We binne net allinnich mei ús fertriet.’

Hilde werd op 3/12 om 15.12 uur geboren en stierf op Nieuwjaarsdag om 03.12 uur.

Uit: heit&mem nr. 2 2019