Acht wiken wie Esther van der Sluis yn ferwachting doe’t se derachter kaam dat se siik wie. Wat der oan ’e hân wie, dat wist se doe noch net. Der sieten tefolle aaiwiten yn ’e urine en har fingers waarden hiel dik. Swangerskipsfergiftiging koe it net wêze, dêrfoar wie de swangerskip noch te pril. Ut de nierpunksje dy’t dêrnei dien waard, kaam net direkt resultaat. It devys: de swangerskip útsitte en dêrnei wer opnij ûndersyk. No, dat waard in swiere put. Letterlik, want Esther hold in soad focht fêst. It siet allegear efter har longen. Nei de befalling wie har bloeddruk 200/120 (normale druk: 120/80). Gong se lizzen, dan like it krekt of stikte se stadich.

Al dat focht kaam derút, troch de pillen dy’t de spesjalist har joech. Dat wie it begjin fan in lange perioade fan sikehûsbesites yn Snits, Ljouwert en Grins. Vajèn, no fiif jier âld, siet faak by har mem op it bêd, wylst Esther dialysearre waard. By it dialysearjen kriget de pasjint in dikke iepen nulle yn de earm, wêrmei’t it bloed út it lichem helle wurdt. Dêrnei wurdt dat, sûnder ôffalstoffen, wer yn ’e ieren werombrocht. ‘Het leven stond wel op z’n kop ja’, fertelt Esther frij drûch. Foar immen dy’t yn 2012 as mem fan twa sûne bern (soan Lars is no 16 jier, dochter Quincy 13 jier) en mei in baan yn de thússoarch noch in soargeleas libbentsje hie, sit Esther der no wûnderbaarlik rêstich by, nei alles wat se meimakke hat.

Seldsum

Yn it begjin krige se gemokueren om de sykte te ‘ûnderdrukken’. Tagelyk mei dy kueren krige se hege doasissen Prednison. ‘Geen fijne combinatie’, neamt se dat. It holp in skoftsje, mar ta beslút kaam de sykte dochs werom en fan dat momint ôf gie it by de berch del. Dialysearjen wie needsaak. Yn Nederlân binne der njonken Esther mar twa oare minsken dy’t ek Fibrillaire Chromulone Vitritis hawwe. Seldsum dus.

Gewoan boartsje

De bywurkingen fan alle medikaasje, alle kearen dat it dialysearjen net slagge om’t de shunt ferstoppe rekke; Esther fertelt it as lêst se in boek foar. It is bard. Se wie derby. Se ûndergie it. En se gie troch mei har libben. Der wie nammentlik in lyts famke, Vajèn neamd, dy’t der gjin boadskip oan hie dat har mem siik wie. Dat famke woe lykas elk oar bern leafde ûntfange en gewoan boartsje. Net dat Esther mei har dochterke boartsje koe, want in kuierke nei de boarterstún wie eins al tefolle. As se nei in pretpark giene mei de bern, dan siet Esther yn in rolstoel.

Op de muorre yn de wenkeamer is te lêzen: There is always a reason to smile. ‘Ik denk dat alleen de mensen die ertegen kunnen, zulke zware dingen op hun bord krijgen. De kinderen zijn al die jaren zo flexibel geweest. Ze wisten niet beter dan dat hun mama vaak naar het ziekenhuis moest. En nu hoeft dat niet meer, want mama heeft een nieuwe nier.’ Foar Peter wie it heftich, al hat er dat ûnder it proses mar selden fernimme litten. Hy hie trije bern om foar te soargjen, in frou dy’t graach besite woe yn it sikehûs en ûnderwilens moast hy gewoan nei syn wurk.

Niertransplantaasje

It wie Hans, de broer fan Peter, dy’t Esther syn nier skonk. Esther: ‘Er kwam een moment dat er geen plek in mijn lichaam meer was waar we konden dialyseren en dan gaat het hard achteruit.’ Hans: ‘It spile natuerlik al in hiele tiid. No koe ik einlik wat taastbers dwaan.’ De transplantaasje stiet bekend as in hiel swiere operaasje. Gek genôch fielde Hans him prima doe’t hy wekker waard. Njonken in aspiryntsje hat hy fierder gjin pynstillers nommen. ‘Ik ha ek nea field dat ik in nier mis. Nee, as it koe soe ik it sa wer dwaan!’

Nije enerzjy

Wa’t wol fielt dat se in nije nier hat, is Esther. Fan it momint ôf dat sy Hans syn nier draacht, fielt se har better, enerzjiker. Fansels wie der earst de eangst oft it lichem de nije nier net ôfstjittte soe, dat kin ommers. ‘En ik heb ook wel eens de angst dat de ziekte terugkomt, maar dan denk ik: dat heeft gewoon geen zin. Ik leef nu. Met de nier van mijn zwager. Mijn dankbaarheid daarover kan ik haast niet uiten, het is zó speciaal, dat is niet te beschrijven.’ Op ’e fraach wêr’t se it meast bliid mei is, ropt se alderearst, laitsjend: ‘Dat ik weer gewoon zelf kan plassen!’ En dêrnei seit se: ‘Dat ik mijn vrijheid terug heb. Ik hoef niet meer drie keer per week vier uren aan de dialyse. Ik heb weer energie om dingen te ondernemen. Ik kan weer meedoen met de kinderen. We kunnen samen op pad, dat is echt heel fijn.’