heit&mem

Taalûntwikkeling – twa jier

x 7 oktober 2016

In bern fan twa jier praat mear. De sprektaal wurdt hieltiten wichtiger, mar lichemstaal makket noch altiten aktyf diel út fan ‘e kommunikaasje. It feit DAT it bern praat is wichtiger as HOE’T it praat. De húshâlding en de minsken dy’t it bern yn it deistich libben in protte sjogge, kinne him begripe as er praat. It bern brûkt in protte klanken fan de taal noch net, mar sa súntsjesoan ferskine dy klanken no dochs ek yn syn spraak. It bern praat om te fertellen oer wat it sjocht of meimakket en om him fersteanber te meitsjen.

TIPS:
Folje de dingen dy ’t it bern seit oan en werhelje dy.
Folje oan en werhelje yn wurden dy ’t dyn bern sels brûke soe as hy of sy dat al koe – mar korrizjearje dyn bern net (Net sizze: “Nee, dat is net goed” mar sels de goede sin foarsizze).

Talen troch elkoar is oké!
It is prima as dyn bern leaver de iene as de oare taal praat, of as it talen trochinoar brûkt. It trochinoar brûken fan talen is in folslein normale faze en ek in weardefolle faze yn de twatalige ûntwikkeling; de bern binne oan it eksperimintearjen mei de ferskillende taalsystemen en leare al dwaande it ûnderskied dêrtusken.

Koarte ferhaaltsjes mei plaatsjes foarlêze of neifertelle.
Dat in bern hieltiten itselde boekje wurd foar wurd wer hearre wol, is folslein normaal yn dizze leeftyd, it bern hâldt fan werhelling.

Sykje in twatalich bernesintra.
Op de berne-opvang wurdt de taal op in oare wize oanbean as thús, ûnder oare troch de ynteraksje mei oare bern. By jim yn de buert is der grif wol in pjutteboartersplak of bernedeiferbliuw dêr’t mei in bewust Frysk- of twatalich belied wurke wurdt. As jim sels net Fryske prate, en jim wolle jim bern dochs de kâns jaan om meartalich grut te wurden, kinne jim kieze foar in Frysk- of twatalich pjutteboartersplak of bernedeiferbliuw. Of foar in Frysktalige oppas of gastâlder. Sjoch op SFBO (Sintrum Frysktalige Berneopfang) foar de deiferbliuwen en pjutteplakken yn de buert.

Freegje de minsken yn jim omjouwing om Frysk te praten tsjin jim bern.
Miskien slagget it jim ek om ris in Frysk boekje foar te lêzen? Sykje ris om gaadlike boeken, dvd’s, muzyk en televyzjeprogramma’s. 

product_3951_0

Lytse pluis – Dit boek is skreaun troch Dick Bruna. Nijntje kriget it broerke of suske. Dear is se hiel wiis mei. Hiel aardich om foar te lêzen oan dyn lytse pjut! Hjir te bestellen foar € 6,00. 

Sjoch op de taalgroeimeter foar mear ynformaasje.
Klik hjir foar de folder ‘Talen kleurje dyn libben’. 

_________________________________________________________________________________________

Een kind van twee jaar praat meer. De spreektaal wordt almaar belangrijker, maar lichaamstaal blijft actief deel uitmaken van de communicatie. Het feit DAT het kind praat is belangrijker dan HOE het praat. Het gezin en de mensen die het kind in het dagelijks leven veel zien, kunnen hem begrijpen als hij praat. Het kind gebruikt veel klanken van de taal nog niet, maar langzamerhand verschijnen deze klanken nu toch in zijn of haar spraak. Het kind praat om te vertellen over wat het ziet of meemaakt en om zich verstaanbaar te maken.                              

TIPS:
Vul de dingen die je kind zegt aan en herhaal ze.
Vul aan en herhaal woorden die je kind zelf zou gebruiken als hij of zij daartoe in staat was – maar corrigeer je kind niet (Niet zeggen: “Nee, dat is niet goed” maar zelf de goede  zin voorzeggen).

Talen mixen is niet erg!
Het is prima als je kind liever de ene dan de andere taal spreekt, of als het talen door elkaar gebruikt. Het door elkaar gebruiken van talen is heel normaal en ook een waardevolle fase in de tweetalige ontwikkeling; kinderen zijn aan het experimenteren met de verschillende taalsystemen en leren door te oefenen het onderscheid ertussen.

Lees voor!
Je kunt korte verhaaltjes met plaatjes voorlezen of navertellen. Dat een kind telkens hetzelfde boekje woord voor woord opnieuw wil horen is volstrekt normaal in deze leeftijd.

Zoek een tweetalig kindercentra.
Bij de kinderopvang wordt de taal anders aangeboden dan thuis, onder andere door de interactie met andere kinderen. Bij jullie in de buurt is vast wel een peuterspeelplaats of kinderdagverblijf waar bewust met een Fries- of tweetalig beleid gewerkt wordt.
Als jullie zelf niet Fries spreken en jullie willen jullie kind toch de kans bieden om meertalig op te groeien, kunnen jullie kiezen voor een Fries- of tweetalig peuterspeelzaal of kinderdagverblijf. Of voor een Friestalige oppas of gastouder. Kijk op SFBO (Centrum Fries- en tweetalige kinderopvang) voor de kinderdagverblijven en peuterspeelplaatsen in de buurt.

Vraag mensen in jullie omgeving om Fries te spreken tegen jullie kind.
Misschien lukt het jullie om eens een Fries boekje voor te lezen? Zoek eens om geschikte boeken, dvd’s, muziek en televisieprogramma’s in het Fries.

product_3951_0

Lytse pluis – Dit boek is geschreven door Dick Bruna. Nijntje krijgt een broertje of zusje. Daar is ze heel blij mee. Super leuk om voor te lezen aan je kleine peuter! Hier te bestellen voor € 6,00. 

Kijk op de taalgroeimeter voor meer informatie.
Klik hier voor de folder ‘Talen kleuren je leven’. 

Bron: www.tomke.nl 

Op de hichte bliuwe fan heit&mem? Meld dy oan:

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Ek ynteressant!