Boas wêze is in hiele belangrike emoasje, fertelt Reinette. ‘Je kunt niet zonder boosheid. Het helpt een kind zijn grenzen te verdedigen en zorgt er tegelijkertijd voor dat het kind de afstand met anderen in zijn omgeving kan reguleren. Wanneer iemand heel boos kijkt, kom je automatisch niet te dicht in zijn buurt. Boosheid is een hele pure emotie, die iedereen meteen herkent.’

Ris efkes goed lilk wêze mei dus wol, sterker noch: wy kinne dêr net sûnder. Mar tagelyk lûke omstanners de wynbrauwen op asto mei in stampfuotsjende, skellende dwerse pjut yn de winkel stiest. Reinette herkent de situaasje. ‘In iedere cultuur leer je hoe je moet omgaan met je emoties. Boos zijn mag, maar in onze cultuur zijn we iets gematigder. Dus valt het extra op wanneer een kind zijn boosheid in z’n pure vorm uit. Daarom is het voor ouders belangrijk dat je laat zien hoe je jouw boze gevoel kunt uiten. Doe voor hoe je kunt omgaan met de krachten die bij boosheid vrijkomen. En praat er open en eerlijk over.’

Boosheid is heel vaak een signaal waarmee het kind je iets duidelijk wil maken

It boaze meunsterke yn dyn holle

Om it ûnderwerp boas wêzen besprekber te meitsjen, skreau Reinette it boek Rambam Ramla… de boze bui. It ferhaal fertelt oer it jonkje Leon, dy’t sa no en dan besite kriget fan it meunsterke Rambam Ramla. Dat lilke meunsterke giet yn syn holle sitten en nimt de kontrôle oer. Mei it boek lit Reinette sjen hoe’t lilkens wurket, sûnder dat it bern de skuld kriget. ‘Externaliseren noemen we deze methode’, leit se út. ‘Je koppelt de boosheid los van het kind. De boze bui wordt een apart persoon, door er in dit geval een monstertje van te maken. Vervolgens kun je samen met je kind een deal sluiten hoe jullie dit monstertje gaan aanpakken. Ouders en kinderen hebben zelf vaak hele goede ideeën hoe dat te doen.’

Om lilkens by dyn bern te begripen, moatst earst witte wêr’t dy boaze bui wei komt. ‘Boosheid is heel vaak een taal of een signaal waarmee het kind je iets duidelijk wil maken’, fertelt Reinette. ‘Dat kan bijvoorbeeld zijn dat een kind al heel lang op zijn tenen loopt. Maar ook angst of slaapgebrek kunnen boosheid opwekken. Sommige kinderen kunnen de wereld niet overzien, waardoor ze de omgeving als zeer bedreigend ervaren. En je hebt natuurlijk ook hele temperamentvolle of drukke kinderen. Bij drukke kinderen zie je heel vaak dat ze de hele dag gecorrigeerd worden. Niet doen, afblijven, wees eens stil. En dat een dag lang. Zeg nou zelf, zouden wij dat als volwassenen pikken?’

Trije tips by in boaze bui

De belangrykste fraach bliuwt fansels: hoe geane jim as heit en mem om mei it boas wêzen fan jim bern? Reinette jout trije tips. Mei stip op ien stiet: in bytsje ôfstân nimme fan dyn bern. ‘Dat klinkt heel simpel, maar is het absoluut niet’, laket Reinette. ‘Veel ouders pakken het kind bij de arm en sturen het naar z’n kamer om daar af te koelen, maar vaak gebeurt het tegenovergestelde. Het kind voelt zich afgewezen en wordt nog bozer. Vandaar de belangrijkste tip: neem wat afstand van het kind, maar zeg dat het niet weg hoeft. Laat het in je buurt tot rust komen.’

It útpraten fan in rûzje is belangryk, mar net fuortendaliks nei de boaze bui, warskôget Reinette. ‘Een goed gesprek meteen na de boze bui werkt niet, omdat de ouders en het kind dan nog te emotioneel geladen zijn. Het helpt om er ’s avonds of de volgende dag op terug te komen.’ En ta beslút de tip foar heiten en memmen om inoar te coachen. ‘Ouders moeten elkaar zoveel mogelijk ondersteunen. Wanneer je ziet dat je partner het even heel moeilijk heeft en zelf ook boos dreigt te worden, kun je het overnemen van elkaar. Help elkaar, want omgaan met boosheid kost ontzettend veel energie.’

Een glimlach is het mooiste cadeautje dat je je kind kunt geven

In glimke is it moaiste kadootsje

En de bêste ôfsluting fan in boaze bui? Hiel simpel: meitsje it wer goed troch efkes te krûpen en te sizzen datst fan dyn bern hâldst. ‘Ouders kunnen best de eerste stap zetten. Kinderen met boze buien kunnen heel onzeker worden, ze vinden het net als ieder kind heerlijk om regelmatig een glimlach van hun ouders te krijgen. Dat is iedere dag weer een cadeautje dat je je kind geeft.’

It boek Rambam Ramla… de boze bui lit bern sjen hoe’t in boaze bui ûntstiet en wat se der sels oan dwaan kinne. It jout heiten en memmen boppedat in hânfet om mei de lilkens om te gean. Do kinst it boek hjir online bestelle. Besjoch hjirûnder it promoasjefilmke.

Ut: heit&mem nr. 1 2015